Nerki nie bolą. Często łatwo jest zlekceważyć lub powiązać z innymi schorzeniami pierwsze objawy choroby nerek, takie jak obrzęki kończyn czy osłabienie. Wczesne wykrycie choroby nerek jest kluczem do skutecznej terapii. Zastosowanie właściwego leczenia pozwala zahamować postęp choroby u większości pacjentów – mówi dr Dariusz Aksamit, prezes NEFRON, Sekcji Nefrologicznej Izby Gospodarczej Medycyna Polska (Krajowa Izba Gospodarcza), organizatora badań, skupiającej blisko 200 publicznych i niepublicznych oddziałów nefrologicznych, poradni i stacji dializ.
Niewykryte, nieleczone, rozwijające się przez wiele lat choroby nerek prowadzą do zatrucia organizmu i śmierci. U wielu osób schorzenie przebiega bezobjawowo nawet przez kilkanaście czy kilkadziesiąt lat. Dlatego choroby nerek nazywa się „cichym zabójcą” – dodaje prof. Marian Klinger. Ciężkie choroby nerek mogą długo przebiegać bezobjawowo, ale są proste do zdiagnozowania dzięki tanim i nieinwazyjnym badaniom krwi oraz moczu – zwraca uwagę na pozorny paradoks prof. Klinger. Badaniami, które w codziennej praktyce lekarskiej można uznać za przesiewowe dla rozpoznania PChN, są oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi i na tej podstawie obliczenie wartości eGFR, czyli współczynnika sprawności nerek oraz badanie ogólne moczu. Właśnie takie testy można wykonać bezpłatnie w kampanii społecznej NEFROTEST.
Na uszkodzenia nerek narażone są osoby mające w rodzinach chorych oraz te, które już na coś chorują, głównie na choroby zwane cywilizacyjnymi: cukrzycę, miażdżycę, otyłość czy nadciśnienie tętnicze – dodaje dr Niepolski. Trzeba też pamiętać, że nerki starzeją się tak jak ludzie. Ich sprawność spada wraz z wiekiem, a kryzys w funkcjonowaniu nadchodzi około 60. roku życia.
Największe w kraju badania przesiewowe potwierdzają
9,3 procent Polaków choruje na nerki.
Badaj i lecz nerki. Ratuj życie.
Warto wiedzieć, że przez nerki przepływa kilkaset litrów krwi dziennie. Każdego dnia, dzięki milionom kłębuszków, widocznych tylko pod mikroskopem, oczyszczają one krew i usuwają nadmiar wody. Zdrowe nerki oznaczają błyszczące włosy i mocne kości, ponieważ ich praca wpływa na funkcjonowanie innych narządów i produkcję hormonów. Dzięki nim zachowana jest równowaga zasadowo-kwasowa oraz właściwy poziom sodu. To, co jest niepotrzebne lub w nadmiarze jest wydalane. Dlatego, jeśli nerki zaczynają niedomagać, krew nie jest dostatecznie oczyszczana i dociera do innych organów z toksynami oraz odpadami przemiany materii. Wtedy ulega zatruciu cały organizm człowieka. Kiedy do tego dochodzi i nerki nie są już w sanie prawidłowo funkcjonować, niezbędne jest podjęcie leczenia. W pierwszych stadiach przewlekłej choroby nerek (PChN) skuteczne jest leczenie farmakologiczne, w schyłkowych stadiach życie pacjenta ratuje leczenie nerkozastępcze – czyli przeszczep lub dializa.
Jak mówią dane Poltransplantu, instytucji koordynującej przeszczepianie narządów w Polsce, w 2014 roku w całym kraju przeszczepiono 1064 nerki oraz 37 razy przeprowadzono jednoczesny przeszczep nerki i trzustki. Natomiast stale dializowanych jest blisko 20 tysięcy osób. Liczba ta wciąż wzrasta.
OBJAWY PRZEWLEKŁEJ CHOROBY NEREK:
Niewydolność nerek najczęściej rozwija się skrycie, co oznacza, że większość chorych nie odczuwa żadnych objawów aż do chwili, gdy ich nerki są bardzo zniszczone. Niestety dopiero wtedy mogą się pojawić:
- uczucie ciągłego zmęczenia,
- trudności z koncentracją,
- słabszy apetyt,
- bezsenność,
- skurcze mięśni, szczególnie występujące w nocy,
- obrzęki nóg, twarzy,
- suchość i swędzenie skóry,
- częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy.
PChN NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJE U OSÓB:
- chorych na cukrzycę,
- cierpiących na nadciśnienie,
- skarżących się na choroby serca, po zawałach, udarach,
- nadużywających środków przeciwbólowych,
- otyłych i palących papierosy,
- mających choroby nerek w rodzinie,
- po 60. roku życia.
JAK ZBADAĆ NERKI?
Warto zgłosić się do lekarza rodzinnego, który zleci proste badania pozwalające na ocenę funkcji nerek. Badania te są dostępne w każdym laboratorium i tanie (ok. 10-12 zł)
- badanie stężenie kreatyniny we krwi (na jej podstawie wylicza się wielkość filtracji kłębuszkowej – eGFR),
- badanie ogólne moczu,
- pomiar ciśnienia krwi.
DLA ZDROWIA NEREK:
- aktywny styl życia,
- zdrowa dieta z przewagą warzyw i owoców,
- umiarkowane używanie soli,
- ograniczenie ilości cukru w diecie,
- odpowiednia ilość płynów (ok. 2 litry dziennie),
- porzucenie nałogów,
- regularny pomiar ciśnienia krwi,
- raz do roku badania krwi i moczu.
DIALIZOTERAPIA
Dializa powoduje wydalenie z organizmu produktów przemiany materii i wody, których nie mogą usunąć, z powodu niewydolności, nerki. Dializa pomaga także w uzyskaniu równowagi metabolicznej, eliminuje z krwi szereg toksycznych związków. Pacjenci ze schyłkową niewydolnością nerek nie mogliby żyć bez dializy z powodu nagromadzenia toksyn we krwi. Zabieg trwa 4-5 godzin i musi być przeprowadzany trzy razy w tygodniu.
ŚWIATOWY DZIEŃ NEREK 12 MARCA 2015
Światowy Dzień Nerek jest obchodzony od 2006 roku z inicjatywy Międzynarodowego Towarzystwa Nefrologicznego i Międzynarodowej Federacji Fundacji Nerek. Nefrolodzy intensyfikują wówczas swoje działania edukacyjne, które mają na celu podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia nerek oraz informowanie o tym, że choroby nerek są powszechne i jak można je leczyć. Dzień ten obchodzony jest w drugi czwartek marca, w 2015 roku wypada 12 marca.
NEFROTEST
Ogólnopolska akcja społeczna polegająca na rozpowszechnianiu informacji o zdrowiu nerek i organizacji badań przesiewowych. W badaniach NEFROTEST, wzięło udział blisko 40 tysięcy osób. To największa w historii grupa Polaków, która przebadała swoje nerki. Od 2010 roku, dzięki akcji NEFROTEST, pacjenci w 50 polskich miastach, w 15 województwach, zbadali się za darmo. Pierwsze bezpłatne badanie w kampanii NEFROTEST odbyło się w Światowym Dniu Nerek w 2010 roku (11 marca w Świebodzinie), zaś 51. kampania NEFROTEST zaplanowana jest 15 marca 2015 roku w Kutnie. Badania NEFROTEST potwierdziły alarmujące szacunki nefrologów – ponad 9,3 % przebadanych miało wyniki wskazujące na przewlekłą chorobę nerek. Pacjenci ci zostali skierowani na dalszą diagnostykę. Więcej na: www.nefron.org.
(opracowanie: dr Dariusz Aksamit, prezes NEFRON)
Więcej informacji:
Marta Andrzejewska
rzecznik prasowy Nefron SNIGMP
tel. kom.: 605 213 063
e-mail: marta.andrzejewska@fmc.pl
dr Dariusz Aksamit
prezes Nefron SNIGMP
tel. kom.: 609 485 606
e-mail: daksamit@nefron.org
